Caritas Polska dla Afryki

Caritas Polska wspiera działania w wielu krajach afrykańskich. Zakończyło się właśnie pięć projektów prowadzonych przez Caritas i polskich misjonarzy w Rwandzie, Zambii, Demokratycznej Republice Konga i na Madagaskarze.

Rwanda

Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego otrzymało fundusze na zakup i instalację pięciu zbiorników (cztery po 10 tys. litrów każdy i jeden na 5 tys. litrów) na wodę deszczową dla szkoły podstawowej w miejscowości Masaka. Ulewne deszcze podczas pory deszczowej umożliwiają zgromadzenie wody w cysternach, która następnie jest wykorzystywana w sanitariatach, do sprzątania szkoły i do podlewania roślin przy szkole. W jednym ze zbiorników zainstalowany został filtr do oczyszczania wody, dzięki któremu szkoła ma wodę pitną dla około 900 dzieci i do przygotowywania gorącego napoju z trzech rodzajów mąki (z kukurydzy, soi i sorgo).

– Zbiorniki na wodę deszczową będą służyły szkole przez długie lata. Trudno jest opisać, jak cenny jest dar wody deszczowej w Afryce. W porze suchej przez kilka miesięcy nie ma kropli deszczu, a ulewny tropikalny deszcz w porze deszczowej niknie bezpowrotnie, gdy przy dużych budynkach szkolnych nie ma zbiorników – mówi siostra Marta Litawa, koordynatorka projektu.

Jak wielkim skarbem dla tamtejszej ludności jest woda pokazują filmiki, które zostały przygotowane specjalnie dla Caritas Polska:

Wersja 30-minutowa:

Szkoła podstawowa pw. św. Wincentego Pallottiego została zbudowana i prowadzona jest przez siostry Pallotynki. Cieszy się wielką popularnością wśród miejscowej ludności, a dzieci przychodzą pieszo z wiosek oddalonych nawet o 10 km. Od momentu jej założenia liczba dzieci-analfabetów znacznie się obniżyła.

Ogólnie sytuacja ludności w Rwandzie jest bardzo trudna. Jest wiele dzieci-sierot, które żyją samotnie w lepiankach borykając się ze skrajną nędzą. Często dzieci nie chodzą do szkoły, ale zmuszone są szukać jakiejkolwiek pracy: noszą worki z węglem drzewnym lub żywnością na targowiskach i w ten sposób zarabiają na posiłek, inne dźwigają ciężkie materiały budowlane. Dane statystyczne wskazują, że zaledwie 60% dzieci z terenów wiejskich uczęszcza do szkoły podstawowej, a jeszcze mniejsza liczba ją kończy. Znaczny procent pozostaje analfabetami.

Madagaskar

W miejscowości Antanimieva projekt realizowany przez polskiego misjonarza ze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny obejmował budowę toalet i boiska dla szkoły, która powstała w ubiegłym roku również dzięki funduszom z Caritas Polska. W pierwszej kolejności wybudowano toalety, gdyż szkoła wcześniej ich nie miała. Obok umieszczono niewielki basen do mycia rąk, zainstalowano w nim krany i podłączono wodę, dzięki czemu uczniowie korzystający z toalet mogą umyć ręce. Wpłynęło to w dużym stopniu na poprawę sytuacji sanitarnej. Warto zaznaczyć, że w większości domostw malgaskich w buszu nie ma toalet. Pobliskie lasy i krzewy służą im jako miejsce załatwiania potrzeb fizjologicznych. Na terenie misji dotychczas też trudno było dbać o czystość. Teren za szkołą służył za pisuar dla dzieci, więc niebezpieczeństwo rozprzestrzeniania się zarazków było bardzo duże. Po wybudowaniu toalet dzieci nauczyły się korzystania z nich oraz mycia rąk po wyjściu. – To wielki skok cywilizacyjny dla wielu z nich, gdyż w domu nikt ich tego nie nauczył” – mówi ks. Piotr Kemnitz MSF.

Drugim komponentem projektu była budowa boiska do gry w koszykówkę i siatkówkę dla uczniów szkoły oraz młodzieży z terenu parafii. Podczas realizacji zadania konieczne było dobre przygotowanie terenu, a mianowicie oczyszczenie i wyrównanie terenu. Pomogli w tym rodzice dzieci, którzy dostarczyli kamienie (około 200 szaret – wozów malgaskich). Taka ilość kamieni pozwoliła utwardzić teren.

Boisko stało się swoistym miejscem spotkań dzieci i młodzieży, którego wcześniej brakowało. Uczniowie każdego tygodnia mają zajęcia sportowe i grają prawdziwymi piłkami. Większość z nich nigdy nie trzymała w ręce prawdziwej piłki – wcześniejsze wykonane były z worków foliowych i sznurków. W czasie pozaszkolnym duża część młodzieży przychodzi, aby grać w koszykówkę lub siatkówkę. Po kilku miesiącach użytkowania obiektu sportowego wielu nauczyło się grać i zna reguły gry. Boisko do gry ma też szerszy wymiar: uprawianie sportu pomaga kształtować zdrowe ciało i ducha, dlatego boisko pomaga oderwać młodzież od uzależnień, wpływa na integrację i buduje wspólnotę lokalną.

Zambia

Caritas Polska sfinansowała wykończenie i wyposażenie w meble oraz sprzęt zaplecza kuchennego w domu formacyjnym w Kabwe prowadzonym przez Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Świętej Rodziny. Projekt obejmował zakup i wstawienie okna aluminiowe oraz drzwi z twardego drewna, wykonanie sufitów, wykonanie przez miejscowego stolarza szafek oraz półek oraz ich montaż, obsadzenie zlewu, a także zakup lodówki, zamrażarki, kuchenki elektrycznej, czajnika, filtra do wody, naczyń i większych naczyń do serwowania.

Dom formacyjny służy potrzebom Delegatury Afrykańskiej. W obecnej chwili przebywa w nim siedem sióstr z Kenii, Zambii i Tanzanii. Jednym z zadań, oprócz formacji religijnej, jest też nauka rzeczy praktycznych: szycia, gotowania i pieczenia. Siostry pochodzą zazwyczaj z buszu, gdzie nie ma prądu, a co za tym idzie także takich urządzeń jak kuchenki elektryczne czy lodówki. Dlatego też nowicjuszki nie potrafią się nimi posługiwać. Nowe zaplecze kuchenne usprawni przygotowanie młodych sióstr do prowadzenia dzieł, w tym szkoły gospodarstwa domowego dla kobiet i domu dla sierot oraz bezdomnych.

Ponadto w domu formacyjnym odbywają się spotkania dla młodzieży, których celem jest pogłębianie wiary i pomoc w rozpoznawaniu drogi życiowej. Część młodzieży pochodzi z rodzin ubogich i patologicznych. Dzięki nowopowstałej kuchni możliwe jest przygotowywanie posiłków dla młodych biorących udział w comiesięcznych spotkaniach, dla młodzieży uczestniczącej dwa razy do roku w seminariach połączonych z jednodniowym kursem gotowania i pieczenia, dla osób biorących udział w rekolekcjach, w różnego rodzaju uroczystościach czy spotkaniach.

Demokratyczna Republika Konga

Celem projektu realizowanego przez Caritas Bukavu na terenie Sanktuarium Lukananda, Nyangezi, południowe Kivu, była budowa terminali poboru wody, aby osoby przybywające do sanktuarium i mieszkańcy okolicznych wiosek mieli dostęp do wody pitnej. Poszczególne etapy prac polegały na wytyczeniu odpowiedniego miejsca, wybudowaniu zbiornika osadowego i okrągłego zbiornika na wodę o pojemności 20 m3, wykopaniu rowu i ułożeniu rur, a zwieńczeniem była budowa dwóch terminali. Dodatkowo na terenie sanktuarium wybudowano latryny, co wpłynęło na poprawę warunków sanitarnych.

Dodatkowym elementem projektu była organizacja spotkań i szkoleń dla beneficjentów z zakresu zarządzania infrastrukturą wodną. Pierwsze spotkanie, w którym uczestniczyli też lokalni liderzy i komisja zarządzania sieciami wodnymi Nyangezi, odbyło się jeszcze przed rozpoczęciem prac, podczas którego omówiono poszczególne etapy projektu. Po zakończeniu budowy beneficjenci brali udział w sesjach podnoszących świadomość z zakresu zarządzania infrastrukturą wodną i kanalizacją.

Projekt miał ogromny wpływ na poprawę warunków życia mieszkańców z prowincji Kuvu. Ludność prowincji, a szczególnie mieszkańcy wiosek, znajduje się bowiem w bardzo trudnej sytuacji. Tysiące mężczyzn i kobiet mają ograniczony dostęp do wody pitnej, brakuje latryn, a wiedza z zasad higieny jest minimalna. W efekcie wielu ludzi zapada na choroby wywołane zanieczyszczoną wodą, co jakiś czas wybuchają epidemie. Ponadto miejsca, gdzie woda nadal występuje, nie są bezpieczne. Odpowiedzialni za zapewnienie wody w gospodarstwach domowych kobiety i dzieci pokonują wiele kilometrów, aby dotrzeć do źródeł i są narażeni na zasadzki zastawiane przez uzbrojone grupy. Kobiety i dziewczęta padają ofiarą gwałtu, a dzieci są uprowadzane.

Drugi z projektów prowadzony przez Caritas Bukavu dotyczył budowy trzech sal szkolnych w Instytucie św. Bernadetty w Ciruko, południowe Kivu. Budowa zakończyła się w grudniu 2017 roku i klasy są na chwilę obecną w stanie surowym.

Rozbudowa Instytutu, który powstał w latach 2005-2006, jest konieczna w związku ze wzrostem liczby ludności, która przybyła z sąsiednich terytoriów (Kabare, Kalehe, Mwenga i Shabunda). Migracja ludności wywołana jest głównie nawracającymi konfliktami między różnymi grupami zbrojnymi z jednej strony, a także między regularnymi siłami i uzbrojonymi jednostkami.

Obecnie do szkoły uczęszcza 81 dziewcząt i 69 chłopców, a kadra nauczycielka stanowi dziesięć osób. Uczniowie mają do dyspozycji trzy sale w dobrym stanie i trzy klasy, które się rozpadają. Ponadto brakuje bloku sanitarnego i budynku administracyjnego.

Łączne wsparcie ze strony Caritas Polska wyniosło 324 214,78 złotych.